دپارتمان کیفری اریکه عدل : در پست ” تقصیر پزشک و نحوه جبران خسارت ” قصد داریم تا با موارد مبتلابهی در حوزه تخلفات پزشکی ، قصور پزشکان ، نحوه جبران خسارات پزشکی و مسئولیت های کادر پزشکی و درمان ، نحوه شکایت از پزشک ، قصور پزشکی و تخلف پزشک آشنایی مختصری را برای مخاطبان محترم ایجاد کنیم و همچنین بیماران و خانواده های آنان را از حقوقی که در برابر خسارت های گاها جبران ناپذیر پزشکی دارن آگاه نماییم .
با این توضیح کوتاه مخاطبان این مقاله را می توان به دو گروه تقسیم نمود ، پزشکان و کادر درمانی و بیماران و خانواده های درگیر در این موضوع .
در جوامع امروزی به واسطه موارد گوناگونی که در سلامت انسان موثر است ،و همچنین نیاز اولیه به درمان ، مراجعات مکرری به مراکز درمانی و پزشکان صورت می گیرد، با این حال در این بین امکان بروز اختلالاتی در سیر درمان بیماران وجود دارد که می تواند ناشی از قصور پزشکی ، علم نا کافی ، خطای انسانی، عدم رعایت نظامات و موارد دیگری از این قبیل باشد که در نهایت موجب مسئولیت پزشک گردد .
در این موقعیت ها به واسطه بهره مندی طرفین از حقوق خاصه خود ، این علم حقوق است که روی کار خواهد آمد و در صدد احقاق حق طرفین اقدامات مقتضی را صورت خواهد داد ، در ادامه این مقاله ، مواردی را که باعث تضییع حقوق بیماران می شود بررسی خواهیم کرد و امیدواریم که در درجه اول کادر پزشکی و درمان با اطلاع کامل از شرایط و ضوابط حقوقی کار خود شناخت بهتری از این موضوع پیدا کنند و در درجه دوم بیماران و خانواده های آنان از حقوقی که در برابر تخلفات پزشکی دارند اطلاع کامل پیدا کنند .
بی احتیاطی پزشک و کادر درمانی
در اصطلاع حقوقی بی احتیاطی به این معناست که عمل پزشک یا کادر درمانی بدون توجه کافی انجام شده باشد و یا در حین عملیات پزشکی مرتکب اشتباهی شده باشند ، مثل موضوعی که این روزها کم و بیش همه از آن مطلع هستند و آن ، جا گذاشتن وسایل جراحی یا گاز استریل در بدن بیمار است و یا تجویز و تزریق داروهای آدرنرژیک به بیماران قلبی با فشار خون بالا .
اما موضوعی که در این میان مطرح است ، بحث تشخیص بی احتیاطی در موقعیت های خاص است با این توضیح که آیا عمل واقع شده عرفا قابل پیش بینی بوده یا خیر و تاثیر زمان و مکان در قابلیت پیش بینی نمودن آن چه مقدار است .
عدم مهارت و قصور پزشک و کادر درمانی
عدم مهارت پزشک یکی از مصادیق قصور پزشکی و خطا در امور کیفری است ، با این حال مهارت یک پزشک ، کارایی و توانایی او در انجام وظیفه ای است که به عهده می گیرد و در عین حال عدم مهارت ، ناتوانی یا فقدان کارایی وی برای انجام امور تخصصی پزشکی و جراحی و رشته های وابسته به آن می باشد .
عدم مهارت پزشک و قصور پزشکی می تواند عملی و ناشی از تازه کاری و بی تجربگی باشد و یا علمی و حاکی از بی سوادی و عدم بهره وری کافی از دانش پزشکی باشد که به هر صورت نمی تواند عذر موجه و یا رافع مسئولیت پزشک باشد .
تقصیر پزشک و نحوه جبران خسارت
این موضوع نباید نادیده گرفته شود که تا وقتی اعمال پزشکی منجر به آسیب و ورود ضرر و زیان و لطمه به روح ،جسم و جان بیمار نشده باشد ،پزشک یا کادر پزشکی به عنوان مقصر قابل تعقیب نخواهند بود .
اصولا در مواردی که صاحبان حرف پزشکی بواسطه بی احتیاطی ، بی مبالاتی و … سبب وارد کردن صدمه جسمی یا بدنی یا نقص عضو به دیگری شوند ، چون طبق مقررات قانون مجازات اسلامی چنین اعمالی شبه عمد محسوب می گردند ،مجازاتی جز پرداخت دیه برای آنان در نظر گرفته نمی شود اما اگر در نتیجه اقدامات اشتباه پزشک ، بیمار فوت نماید ، این مورد شامل ماده 616 قانون مجازات اسلامی می گردد و مسبب به حبس ازز یک تا سه سال و نیز به پرداخختت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیا دم محکوم خواهد شد ،مگر اینکه خطای محض صورت گرفته باشد .
مراجع و آئین دادرسی تخلفات انتظامی پزشکی
بر طبق قانون دادسرای انتظامی سازمان نظام پزشکی عهده دار تحقیق و کشف تخلفات و تعقیب متخلفین و اقامه شکایت انتظامی در مراجع مربوطه ، در حدود قوانین و مقررات پزشکی می باشد .
دادسرا در موارد ذیل است که مکلف به شروع رسیدگی و تعقیب امور می باشد ، که مقدمه شکایت از پزشک می باشد ، با این توضیح که به یکی از طرق ذیل است که مرجع مذکور از تخلف و یا شکایتی که انجام شده مطلع می گردد .
- شکایت شاکی ذی نفع یا سرپرست و یا نمایندگان قانونی بیمار “شکایت نامه باید دارای امضا (احراز سمت) تاریخ،مشخصات و نشانی کامل طرفین و نیز تاریخ و محل وقوع تخلف باشد “
- اعلام تخلف از ناحیه مراجع قضایی “گاها در سیر بررسی برخی پرونده ها مراجع می توانند مراتب را به دادسرای مربوطه ارجاع دهند “
- اعلام تخلف از طرف هیئت مدیره ، شورای عالی و ریاست سازمان نظام پزشکی
- شکایت وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی
- تخلفات انتظامی مشهودی که به نظر اعضا دادسرا و هیئت های انتظامی پزشکی رسیده است .
- ارجاع از طریق هیئت بدوی انتظامی پزشکی
پس از توضیحات کلی که به حضورتان ارائه دادیم امید داریم تا با آشنا نمودن هرچه بیشتر آحاد جامعه از مزایای قانونی که برای هر قشری از هموطنان وجود دارد ، توانسته باشیم رسالت اجتماعی خود را در حوزه اطلاع رسانی مطلوب انجام داده باشیم .
