برای بهتر فهمیدن قوانین و مقررات اموال شخص فوت شده ، ارث ، درک معنا و مفهوم حقوقی برخی واژگان همچون ماترک متوفی ، ترکه متوفی ، ارث ، ورثه ، گواهی انحصار ورثه یا گواهی حصر وارثت و …. ضروری است . ما در این مطلب قصد داریم شما را با مفهوم ماترک متوفی یا ترکه متوفی آشنا کنیم. برای یافتن پاسخ سوال « ماترک متوفی چیست » با اریکه عدل همراه باشید.
مفهوم ترکه متوفی ، ماترک متوفی چیست ؟
ماتَرَک یک لغت عربی است به معنای آنچه باقی مانده است . برای آشنایی با مفهوم تَرکه متوفی باید بدانید که ترکه ، دارایی به جا مانده از مورث است . این دارایی حاوی دو بخش منفی و مثبت است . بخش مثبت ، اموال و حقوق و مطالباتی است که به وارثان می رسد و بخش منفی دیون و تعهداتی است که در دارایی می ماند و باید از محل آن پرداخت شود .
نکات زیر از تعریف فوق قابل استنتاج است :
- ماترک متوفی یا ترکه متوفی فقط اموال ، پولها و خودرو و … نیست بلکه بدهی های فرد مرحوم نیز جزء ترکه است .
- طلب هایی که متوف داشته است و هنوز وصول نشده یا تاریخ وصول آن نرسیده نیز جزء ترکه متوفی یا ماترک متوفی محسوب می شود .
- بدهی های متوفی فقط شامل وجه نقد نیست بلکه ممکن است وی در حین فوت تعهداتی نیز داشته باشد .
- تا زمانی که بدهی ها پرداخت نشوند ، دارایی به شکل مثبت و منفی موجودیت خود را حفظ می کند و قابل تقسیم نیست .
شراکت اجباری در ترکه متوفی
ذکر این نکته ضروری است که در زمان فوت شخص ، مفهوم ترکه بوجود می آید و بین وارثین یک نوع شراکت اجباری اتفاق می افتد . یعنی آنها با میل خود وارد این شراکت نمی شوند بلکه به حکم قانون شریک هم می شوند .
با تقسیم ترکه متوفی این شراکت از بین می رود . برای اینکه بتوان ترکه متوفی را بین وارثین تقسیم نمود باید ابتدائاً بخش منفی ترکه تصفیه شود . یعنی بدهی ها وتعهدات مالی که متوفی به دیگران داشته است پرداخت شود .
در قانون این طور فرض میکنند که ترکه متوفی بعد از فوت دارای شخصیت حقوقی مستقل است . به این معنا که همانند همه افراد دارای مال و اموال ، طلب و بدهی است . در حقیقت فقط بخش مثبت ترکه متوفی و ماترک متوفی است که بین ورثه قابل تقسیم می باشد.
تقسیم ماترک متوفی میان ورثه
پیشتر گفتیم که ماترک متوفی قبل از تصفیه کردن بدهی ها و تعهدات مالی وی میان ورثه قابل تقسیم نیست . در حقیقت به موجب ماده 868 قانون مدنی کشور :
مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفی مستقر نمی شود مگر پس از اداء حقوق و دیونی که به ترکه میت تعلق گرفته
مفهوم این ماده این است که قبل از تصفیه بدهی ها و دیون متوفی ، وارثین هنوز مالک ماترک متوفی شناخته نمیشوند . البته لازم به ذکر است که قانون این اختیار را به وارثین داده است که به کلی ماترک متوفی یا ترکه متوفی را نپذیرند .
اگر ورثه این انتخاب را بکنند دیگر هیچ مسئولیتی در قبال بدهی های مرحوم نخواهند داشت و همچنین ادعایی هم در خصوص سایر اموال وی نمی توانند داشته باشند .
پرسش و پاسخ
مفهوم ماترک متوفی چیست ؟
ماتَرَک یک لغت عربی است به معنای آنچه باقی مانده است . برای آشنایی با مفهوم تَرکه متوفی باید بدانید که ترکه ، دارایی به جا مانده از مورث است . این دارایی حاوی دو بخش منفی و مثبت است . بخش مثبت ، اموال و حقوق و مطالباتی است که به وارثان می رسد و بخش منفی دیون و تعهداتی است که در دارایی می ماند و باید از محل آن پرداخت شود .
ماترک متوفی فقط اموال مرحوم را شامل میشود ؟
ماترک متوفی یا ترکه متوفی فقط اموال ، پولها و خودرو و … نیست بلکه بدهی های فرد مرحوم نیز جزء ترکه است .
برای اطلاعات بیشتر در مورد اموال شخص فوت شده میتوانید اگر سوالی دارید از طریق مشاوره آنلاین با ما در ارتباط باشید و یا از طریق آکادمی اریکه عدل کلاس های وکلا را شرکت کنید تا اطلاعات کامل درباره هر کدام از روش های ماترک متوفی مطلع شوید و یا از طریق تماس با ما میتوانید جلسه حضوری تنظیم نمایید تا از مشاوره وکلای متخصص این حوزه بهره بگیرید.
8 پاسخ
با سلام همسرم حدود 20 سال پیش فوت شده اما درخواست مهریه نکردم.مهریه در زمان عقد پول رایج بوده
منزلی که سکونت دارم به اسم همسر مرحومم هست
حالا میتونم مهریه رو به روز از منزل کم کنم یا خیر
با سلام
بنده پدرم سال ۹۵ فوت کردن و قبل فوت وام مسکن گرفتن میخواستم بدونم که باید وام تسویه بشه تا خونه ای که باقی مانده بین ورثه تقسیم بشه یا نه ؟
بعد اینکه ما خونه رو میخواسم بزنیم به اسم مادرمون امکان انتقال وام به اسم مادرم هس یا خیر ؟
با سلام
بهتر بود سوال خود را در سامانه مشاوره حقوقی آنلاین مطرح می کردید تا زودتر پاسخ می گرفتید.
بحث این است که از لحاظ اصول حقوقی دیون و بدهی های مرحوم باید قبل از تقسیم بین ورثه از ماترک متوفی پرداخت شود.
در خصوص امکان انتقال وام باید با شعبه بانک صحبت کنید و ببینید این امکان هست یا خیر
موفق باشید
سلام ، بنده ضامن حدود500 میلیون تومان از فوت شده هستم.
حدود7 میلیاردبنده خدا سرمایه گذاشت ولی بخشی به اسم فرزند8 ساله شه.
حدود4 میلیاردتومان به اسم خودشه.
الان خانمش همه رو برای مهریه طلب کرده .
ی سندشش دانگ اسم ما کرده بابت ضمانت.ولی ی مبایعه نامه از داره مجددا به اسم خودش.
الان خانمش شکایت کرده که بایداینو بزنی به اسمم .
ما قبول کردیم ولی گفتیم بایدضمانت نامه ما رو آزادکنی
ممنون میشم راهنمایی کنید.
مهریه زوجه از جمله مطالبات ممتاز است و نسبت به سایر بدهی های متوفی ارجحیت دارد.
اگر ایشان قبلا ملکی را بابت ضمانت به نام شما کرده اند نمی توانند دوباره آن را پس بگیرند. باید دید ایشان تحت چه عنوانی اقدام قضایی کرده اند و عنوان دادخواست ایشان چیست.
عالی بود?
با عرض سلام.سوالی داشتم در مورد وصیتنامه ی پدرم.ما از دو خانواده هستیم.ینی پدرم قبلا خانمش فوت کرده و از اون خانم شش تا بچه دارهو همه هم متاهل شدن.دو پسر و چهار دختر.ما هم از مادرمون دو پسریم و دو خواهر.پدرم با توجه به اینکه ما بعد خودش دچار اختلافات نشیم وصیتنامه ی خودشو درمورد املاک زمین های کشاورزی بصورت نصف نصف نوشته.ینی مثلا در چند زمین و باغ رو ی جا واسه ما پنج نفر نوشته با مادرم.چندتا زمین و باغ هم واسه اون شش نفر نوشته.بعد سه زمین سرمایه ای ک قیمتشونم بالاست در موردشون نوشته که تا خودم هستم شاید ازشون بفروشم.ولی بعد خودم هرمقدار از این دو موند به صورت نصف نصف بین دو خانواده تقسیم شه.وصیتنامه ش رو هم محضری کرده.خواستم بدونم دیگه بعدا دادگاه نمیزاره ما دچار مشکل بشیم؟یا مثلا کسی اعتراض کنه!!ممنونم
با سلام
قبل از هر چیز باید از شما خواهش کنیم سوالات حقوقی تان را در بخش مشاوره حقوقی انلاین مطرح نمایید .
در خصوص سوالتان باید عرض کنیم که وصیت فقط در خصوص یک سوم اموال صحیح است و در خصوص اجرای الباقی آن نیاز به موافقت کلیه ورثه است . بنابراین اگر یکی از ورثه با این موضوع مخالف باشد می تواند اعتراض کند و دادگاه بر اساس قانون تقسیم ارث را انجام خواهد داد .