در این پست دپارتمان خانواده موسسه حقوقی بین المللی اریکه عدل قصد دارد ضمن بیان انواع و اقسام مهریه در قانون و شرع ، بیان شرایط صحت مهریه ، چگونگی محاسبه مهریه و روشهای وصول مهریه را به بحث و بررسی بنشیند . شما با مطالعه این پست به طور کامل و در حد کافی با مسائل حقوقی و قانونی مهریه آشنا می شوید . با اریکه عدل همراه باشید .
انواع مهریه
مهریه در قانون و خارج از آن انواع مختلفی دارد ، شناسایی نوع مهریه در مسیر مطالبه و گرفتن آن تاثیر زیادی دارد . وکیل مهریه شما در دپارتمان خانواده موسسه حقوقی اریکه عدل اکنون شما را از انواع مهریه در قانون آگاه نموده و به تعریف آنها می پردازد .
مـهـــر الــســنـــه یـــا مــهـــر مــحــمــدی
مـهــری اســت کــه پـیــامـبــر اســلام (ص) بــرای حضرت فاطمه ( ع) مقرر کردند و آن عبارت از 262 مثقال و نیم پول نقره مسکوک است.
این نوع مهریه در قانون ذکر نشده است لیکن اطلاع از آن خالی از فایده نیست.
مهر المسمی
مهر المسمی میزان مالی است که به عنوان مهر در عقد نکاح ذکر می شود و مورد توافق زوجین است. در واقع اکثر مهریه هایی که مردم با آن آشنا هستند از این نوع می باشد . اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم مهریه ای است که در زمان عقد توسط طرفین و خانواده انها تعیین می شود و در سند ازدواج درج می گردد .
مهر المثل
در عقد نکاح، می توان مهر تعیین نکرد و زوجین می توانند پس از وقوع عقد با توافق، میزان مهر را تعیین کنند، حال اگر قبل از تراضی برای تعیین مهر ، نزدیکی انجام شود زوجه مستحق مهرالمثل است و مهر المثل عبارت از مالی است که با در نظر گرفتن وضع خانوادگی و فامیلی و نزدیکان زوجه تعیین می شود.
مهر المتعه
چنانچه در عقد نکاح مهر تعیین نشود و زوج مصمم باشد که زوجه را قبل از نزدیکی طلاق دهد مقداری را به عنوان مهر تعیین و به زوجه پرداخت می کند و این مبلغ بستگی به وضعیت مالی زوج دارد.
بنابراین تعیین میزان مهر المثل به وضع خانوادگی زوجه و مهر المتعه به وضعیت مالی زوج بستگی دارد.
همانطور که مشاهده فرمودید مهریه انواع مختلفی دارد اما لازم نیست شما نگران این باشید که در حال حاضر مهریه شما از کدام نوع است ، قبلا گفتیم که اکثر مهریه ها در خانواده های ایرانی از نوع مهر المسمی است یعنی در زمان عقد تعیین می شود . علاوه بر اینها تشخیص و شناسایی نوع مهریه را به وکیل خانواده خود در موسسه حقوقی اریکه عدل بسپارید .
شرایط مهریه
مهریه زوجه و راههای وصول آن
مهریه برای اینکه صحیح باشد و از لحاظ قانونی ایرادی نداشته باشد ، باید واجد شرایطی باشد ، پس خانم های عزیز در زمانی که مهریه آنها تعیین می شود ، دقت فرمایند که شرایط زیر موجود باشد :
1 – مهریه باید ارزش مالی داشته باشد بنابراین آنچه را که فاقد ارزش مالی باشد نمی توان به عنوان مهریه تعیین کرد.
2 – از نظر شرع و قانون قابل نقل و انتقال و معامله باشد، بنابراین نمی توان مشروبات الکلی یا حیوانات حرام گوشت مانند خوک را به عنوان مهریه تعیین کرد.
3 – زوج، مالی را می تواند مهر قرار دهد که خود مالک آن باشد بنابراین اموال عمومی یا مال موقوفه را نمی توان مهر قرار داد.
4 – ضرورتی ندارد که مهر حتما عین معین باشد بلکه انجام عمل یا حرفه آموزی یا تدریس هم می تواند مهریه باشد مثل آموختن قرآن به زوجه، یا آموختن رایانه به زوجه می تواند موضوع مهر باشد.
موضوع مهریه
هر چیز قابل تملکی را چه عین باشد چه منفعت می توان به عنوان مهریه تعیین کرد . مانند آموزش حرفه و یا سوره ای از قران کریم . عین به معنی خود مال است مثلا منزل مسکونی یا آپارتمان ، منفعت به معنای عواید مال است مثلا زندگی در همان آپارتمان یا استفاده از منزل مسکونی .
ماده 1078 قانون مدنی بیان می کند هر چیزی را که مالکیت و قابل تملک باشد می توان مهر قرار داد.
تعیین مقدار مهریهمهریهزوجه و راههای وصول آن
بنابر نظر مشهور فقها مهر از جهت کمی یا زیادی حدی ندارد ماده 1080 قانون مدنی بیان می‌کند. تعیین مقدار مهر منوط به تراضی طرفین است. چرا که خداوند در قران کریم سوره نساء آیه 19 می‌فرمایید«و اتیتم احدیهن قنطاراً» و برای یکی از آنان مقدار زیادی مهر قرار داده اید . منظور از «قنطار مال زیاد است.
– معلوم کردن مهر: در مهر می توان به جای اندازه گیری با پیمانه یا وزن با عدد آن را مشاهده نمود زیرا عمده جهالت با مشاهده بر طرف می شود و مقدار باقی مانده در نکاح مورد توجه قرار نمی‌گیرد زیرا نکاح معاوضه صرف نیست تا بیشتر شدن مهر از آنچه که مشاهده شده است با طبیعت آن منافات داشته باشد حال اگر مهر مشاهده نشود باید به اندازه وصف معلوم گردد ماده 1079 قانون مدنی در این باره بیان می کند . مهر باید بین طرفین تا حدی که رفع جهالت آنها بشود معلوم باشد.
چگونگی محاسبه مهریهمهریه زوجه و راههای وصول آن
چنانچه مهریه وجه نقد باشد و زوجین هنگام وقوع عقد برای وصول آن روش خاصی را توافق نکرده باشند، به ترتیب زیر عمل می شود:
متوسط شاخص بهای سال قبل تقسیم بر متوسط شاخص بهای سال وقوع عقد و نتیجه به دست آمده ضربدر مبلغ مهریه مندرج در عقد نامه، توضیح آنکه در صورت فوت زوج که مهریه باید از ترکه وی پرداخت شود مبنای محاسبه تاریخ فوت خواهد بود. ضمنا شاخص بهای سال های قبل و سال قبل از وصول از طرف بانک مرکزی تهیه و در اختیار قوه قضائیه گذاشته می شود و فهرست این شاخص ها به ادارات ثبت و دادگاه ها ارسال می شود و مبنای محاسبه قرار می گیرد. توضیح آنکه اجرای صیغه طلاق و ثبت آن منوط به تادیه حقوق شرعی و قانونی زوجه (اعم از مهریه و… ) به صورت نقد است مگر در طلاق خلع و مبارات و یا رضایت زوجه یا صدور حکم قطعی اعسار زوج.
مهریه زوجه و راههای وصول آن
مهر در نکاح دائم و نکاح منقطع
در عقد نکاح دائم، می توان مهر تعیین نکرد یا پس از وقوع عقد، بر میزان مهر توافق کرد و عدم تعیین مهر در عقد نکاح دائم موجب بطلان عقد نخواهد بود . به عبارت دیگر اگر حتی مهر تعیین هم نشود ، مهرالمثل به زن تعلق می گیرد که توضیح آن در بالا بیان گردید.
بر خلاف عقد دائم ، در عقد نکاح منقطع، مبنای وقوع عقد، تعیین مهر است و عدم ذکر مهر در نکاح منقطع موجب بطلان آن خواهد بود.مهریه زوجه و راههای وصول آن
بیان روشهای وصول مهریه
در این بخش به بیان روشهای وصول مهریه خواهیم پرداخت . بانوان محترم باید بدانند که به طور کلی مهریه به دو روش از طرف زوجه قابل وصول است:مهریه زوجه و راههای وصول آن
1 – از طریق مراجعه به دادگستری 2 – وصول از طریق اجرای ثبت اسناد
1 – وصول مهریه از طریق دادگاهمهریه زوجه و راههای وصول آن
یکی از روشهای وصول مهریه مراجعه به دادگاه و تقدیم دادخواست یا به اصطلاح وصول مهریه از طریق دادگاه است . باید بدانید که دعوی مطروحه دعوی مالی است، یعنی باید با توجه به میزان مبلغ مهریه مورد مطالبه، تمبر قانونی ابطال کرد و ضمنا این دعوی در دادگاه خانواده قابل طرح است و تابع تشریفات دادگاه خانواده است.
در این حالت زوجه درخواستی مبنی بر مطالبه مهریه به دادگاه ارائه داده و باید از شوهر مالی به دادگاه معرفی کند تا دادگاه با توقیف و فروش آن مهر زن را پرداخت کند. البته این مال نباید از مستثنیات دین باشد. اگر هم شوهر فاقد مال اما کارمند دولت باشد، زوجه می تواند تقاضا کند که یک سوم حقوق مرد تا پرداخت تمام مهر توقیف و به او پرداخت شود. هر چند بیشتر مردم در حال حاضر از این طریق سعی می کنند مهریه خود را مطالبه کنند و فکر می کنند که تنها راه برای دریافت مهریه شان مراجعه به دادگاه است اما باید به آنها یادآوری کنیم به این دلیل که سند ازدواج یک سند رسمی است آنها خیلی راحت و بدون مراجعه به دادگاه می توانند برای دریافت مهریه خود اقدام کنند و آن هم از طریق اجرای مفاد سند رسمی ازدواج است.
اگر تصمیم دارید مهریه خود را از طریق محاکم و مراجعه قضایی مطالبه نمایید ، توصیه می کنیم قبل از هر کاری با وکلای متخصص دپارتمان خانواده موسسه حقوقی اریکه عدل مشاوره نمایید . شما باید دقیقا به ابعاد کاری که در پیش رو دارید آگاه باشید و کسب این اگاهی تنها از طریق مشورت با شخص متخصص بدست می آید .
2 – وصول مهریه از طریق اجرای ثبتمهریه زوجه و راههای وصول آن
از روشهای وصول مهریه ، وصول مهریه از طریق اجرای ثبت است . چنانچه عقد نامه رسمی باشد، مهریه از طریق اجرای ثبت نیز قابل وصول است، بدین طریق که زوجه به دفترخانه ای که ازدواج در آن واقع و به ثبت رسیده است رجوع و تقاضای وصول مهریه خود را می کند از طرف دفترخانه مراتب به زوج ابلاغ و چنانچه زوج حاضر به پرداخت مهریه نباشد زوجه تقاضای اجرای مفاد سند ازدواج خود را در خصوص مهریه می کند. چنانچه از طرف زوجه، مالی از زوج معرفی شود که جزء مستثنیات نباشد مال معرفی شده از طرف اجرای ثبت به نفع زوجه توقیف می شود و چنانچه زوج فاقد مال بوده و لکن کارمند دولت باشد، با تقاضای زوجه یک سوم حقوق وی تا پرداخت کل مهریه به نفع زوجه توقیف و به زوجه پرداخت می شود.
برای کسب آگاهی بیشتر در خصوص مورد دوم ، به پست وصول مهریه از طریق اجرای ثبت که در وبسایت اریکه عدل منتشر شده است ، مراجعه نمایید . شما همواره می توانید با استفاده از بخش مشاوره حقوقی آنلاین با انتخاب دسته بندی دپارتمان خانواده سوالات خود را مطرح کنید و به صورت کاملا رایگان پاسخ های تخصصی و مستدل دریافت نمایید .
